Povodom 07. oktobra, Svjetskog dana dostojanstvenog rada, Unija slobodnih sindikata Crne Gore (USSCG), daje sledeće

S A O P Š T E NJ E Z A J A V N O S T

“Svjetski dan dostojanstvenog rada podsjetnik je na konstantnu potrebu odbrane osnovnog ljudskog prava – prava na rad, i to rad koji garantuje stabilnost, pristojnu zaradu, socijalnu sigurnost, predvidivost, bezbjedne i zdrave uslove rada, poštovanje fundamentalnih prava iz rada i po osnovu rada, te pravo na socijalni dijalog, odnosno učešće u kreiranju i procesu donošenja odluka od značaja za radni status i socio-ekonomski položaj zaposlenih.

Možemo li govoriti o dostojanstvenom radu u Crnoj Gori ako znamo da:

– 40.000 naših građana/ki radi na crno bez osnovnih prava iz rada i po osnovu rada, uključujući izostanak prava na obavezno socijalno osiguranje;

– imamo preko 44.000 nezaposlenih, od kog broja preko 25.000 čine žene;

– preko 16.000 lica sa evidencije nezaposlenih duže od tri godine čeka na zaposlenje;

– Država, kao najveći poslodavac, u organima uprave i organima lokalne samouprave po nekom od prekarnih ugovora (ugovor o radu na određeno vrijeme, ugovor o privremenim i povremenim poslovima, ugovor o djelu, agencijski ugovori…) angažuje armiju zaposlenih i to uglavnom na sistematizovanim radnim mjestima i u trajanju od čak više od deset godina;

– od 20.793 slobodnih radnih mjesta koja su oglašena u periodu od 01. do 30. septembra, svega njih 2.694 su oglašena na neodređeno vrijeme;

– zaposleni u Crnoj Gori, u prosjeku, rade 44,5 sati sedmično pri čemu većini njih nije uopšte ili je djelimično isplaćeno uvećanje zarade za prekovremeni rad;

zaposleni, u djelatnostima koje ne zahtijevaju neprekidan rad, ne koriste zakonsko pravo na slobodan sedmični dan nedjeljom, niti uživaju uvećanje zarade za rad nedjeljom;

– na granici siromaštva živi 23,6% građana;

– je kupovna moć zaposlenih i pored pozitivnih učinaka programa „Evropa sad!“ drastično umanjenja usljed inflatornih kretanja;

– već više od dvije godine nije postignut kompromis o tekstu novog Opšteg kolektivnog ugovora zbog zastoja u socijalnom dijalogu na nacionalnom nivou;

– je sveprisutna antisindikalna diskriminacija, odnosno kršenje jednog od osnovnih ljudskih prava kakvo je pravo na udruživanje i sindikalno djelovanje;

– radni sporovi, usljed nepostojanja tzv. „radnih sudova“, traju po više godina, iako su po svojoj prirodi hitni;

– partijsko zapošljavanje, nepotizam i kronizam zauzimaju centralno mjesto prilikom zapošljavanja i ostvarivanja prava na rad…

Svjetski dan dostojanstvenog rada obilježava se jednom u toku godine i služi isključivo kao podsjetnik na poštovanje ličnog i profesionalnog dostojanstva zaposlenih, odnosno njihovog integriteta, koje im pripada svakoga dana i u svakom trenutku. USSCG će nastaviti da se zalaže za stvaranje uslova za dostojanstven život i rad zaposlenih, penzionera i svih građana/ki uvjereni da za takav ambijent postoje svi neophodni uslovi. U tom pravcu, rješavanje političke krize prvi je korak ka stvaranju prostora za građenje boljeg ambijenta za život i rad građana/ki Crne Gore, jer samo stabilna politička situacija može garantovati stabilnu ekonomiju i održivi rast i razvoj. Ovaj dan neka bude opomena svima, a posebno donosiocima odluka, da se zapitaju da li se, kao zemlja koja pretenduje da postane prva naredna punopravna članica Evropske unije, možemo pohvaliti dostojanstvenim uslovima života i rada.“