Danas, 4. juna 2024. godine u okviru projekta “Kultura mlade spaja” koji je inicijativa usmjerena na upoznavanje mladih ljudi sa bogatom kulturnom baštinom i tradicijom svoje zajednice i regije, sa ciljem povezivanja mladih kako bi se kulturno nasljeđe upoznalo, promovisalo, očuvalo i prenijelo budućim generacijama organizovana je posjeta Plavu i Gusinju za učenice i učenike odjeljenja VI-1 OŠ ‘’25. maj’’ iz Rožaja uz podršku Ministarstva kulture Crne Gore – kazao je Rasim Luboder.
Nastavnica Selvija Seka Nikč je izjavila da su djeca danas tokom posjete obišla Staru džamiju, Redžepagića kulu, Etno muzej Zahida Lalića, Plavsko jezero, Gusinjsku sobu Ifete Rašić, Ali-pašine izvore, etno selo Rosi i Nacionalni park Prokletije.
Imam Stare džamije Mersid ef. Halilović je dočekao mlade Rožajce i predstavio im ovu džamiju koja je sagrađena za potrebe vjerske službe osmanskih vojnika u tvrđavi, 1471. godine, u Dizdarevom gradu. Stara džamija je jedini svjedok postojanja nekadašnjeg Dizdarevog grada.
Džamija je kroz svoju istoriju obnavljana u više navrata, a njen sadašnji izgled datira iz 18. vijeka. Zbog svog kulturnog značaja, neobične konstrukcije i arhitekture, Stara džamija u Plavu je stavljena pod zaštitu zakona i predstavlja jednu od najpoznatijih turističkih atrakcija ovog kraja.
Imam Halilović je kazao da su kamene kule karakteristične za područje Plava i Gusinja koje su građene od 16. do početka 20. vijeka, u svrhu odbrane ali i stanovanja bogatijih porodica.
Većinu kula su izgradili majstori iz Debra u Makedoniji. Redžepagića kula je najstariji i najzanimljiviji stambeno-odbrambeni objekat u Plavu. Sagradio ju je 1671. godine Hasan-beg Redžepagić. Kula ima tri sprata povezana drvenim, unutrašnjim stepenicama. Dva sprata su od kamena a treći od drveta. Sa svake strane, na drugom spratu, postoje pokriveni drveni balkoni.
U prizemlju je bio prostor za smještaj konja i magacini, a na spratu – sobe za divane, sjedeljke, spavanje i objedovanje. Na zidovima, debelim više od jednog metra su puškarnice. U kuli je sada smještena zavičajna etnografska zbirka.
Nastavnica Indira Nokić je posebno istakla zadovoljstvo što su učenici posjetili Etno muzej Zahita Lalića u kojem je više stotina eksponata, koje je vlasnik godinama prikupljao sa teritorije Plava i Gusinja. Tu su bili u prilici da se upoznaju sa originalnim eksponatima koje je vlasnik u svojoj porodičnoj kući izložio. Učenici su posjetili i Gusinjsku sobu, vlasnice Ifete Rašić, koja im je približila bogatu kulturnu baštinu gusinjskog kraja.
Pored kulturnog nasljeđa Plav i Gusinje su poznati i po prirodnim ljepotama, te su učenici u nastavku posjete uživali u lijepom danu obilazeći više lokacija predvođeni planinarskim vodičem Dževdetom Kokanom Luboderom.
Tokom posjete Plavu i Gusinju učenici su fotografisali kulturno nasljeđe i najboljih 30 fotografija će biti uskoro izložene.