Prema konačnim podacima Eurostata u okviru projekta ,,Paritet kupovne moći“, nivo cijena potrošnih dobara i usluga u Crnoj Gori u 2023. godini iznosio je 64 odsto prosjeka EU-27, saopšteno je iz Monstata.
Nivoi cijena za potrošna dobra i usluge značajno su varirali među zemljama članicama Evropske unije u 2023. godini. Danska bilježi najveći nivo cijena (143 posto prosjeka EU-27), zatim slijede Irska (142 posto), Luksemburg (135 posto), Finska (125 posto) i Holandija (118 posto), dok su najniži nivoi cijena zabilježeni u Mađarskoj (76 odsto), Poljskoj (66 odsto), Rumuniji i Bugarskoj (60 odsto).
Region
Od zemalja iz regiona, Hrvatska bilježi najveći nivo cijena potrošnih dobara i usluga koji iznosi 76 odsto prosjeka EU-27, dok Srbija i Albanija bilježe nivo cijena od 68 odsto i 66 odsto prosjeka EU-27. Nivo cijena potrošnih dobara i usluga u Bosni i Hercegovini iznosi 58 odsto evropskog prosjeka, dok u Sjevernoj Makedoniji iznosi 52 odsto evropskog prosjeka.
Proizvodi u grupi ,,hrana i bezalkoholna pića” su u Crnoj Gori sa 87 odsto prosjeka EU, skuplji nego u Bosni i Hercegovini (85 odsto), Sjevernoj Makedoniji (68 odsto), dok su jeftiniji u odnosu na Hrvatsku u kojoj nivoi cijena za navedenu grupu proizvoda iznose (102 odsto), Srbiju (96 odsto) i Albaniju (91 odsto) prosjeka EU-27.
Posmatrajući Crnu Goru, indeks nivoa cijena za grupu proizvoda ,,audio-vizuelna oprema i oprema za obradu podataka“ je (106) i iznad je prosjeka EU-27, dok za ,,motorna vozila“ indeks nivoa cijena je (92).
Komparativni nivoi cijena u 2023. godini
Najniži nivoi cijena za grupu ,,restorani i hoteli“ u regionu su zabilježeni u Sjevernoj Makedoniji i Albaniji, sa (47 odsto), odnosno (49 odsto) prosjeka Evropske unije, dok za Crnu Goru ovaj nivo cijena iznosi (63 odsto) u poređenju sa EU-27.
Odjeća
Za grupu ,,odjeća“, Crna Gora bilježi indeks nivoa cijena (99) što je ispod nivoa prosjeka EU, u Srbiji je indeks viši i iznosi (102), dok je taj indeks znatno niži u Sjevernoj Makedoniji (78), Turskoj (30) kao i u pojedinim članicama EU, Mađarska (88), Bugarskoj (82) i Španija (81).
Od svih zemalja učesnica ovog projekta Švajcarska je najskuplja zemlja za tri grupe proizvoda i usluga ,,hrana i bezalkoholna pića“, ,,odjeća“ i ,,restorani i hoteli“. Proizvodi i usluge u grupi ,,audio-vizuelna oprema i oprema za obradu podataka“ i ,,alkoholna pića i duvan“ su najskuplji na Islandu. Prema navedenom istraživanju motorna vozila su najskuplja u Turskoj.
Turska ima najniži indeks nivoa cijena za proizvode i usluge u grupama ,,hrana i bezalkoholna pića“, ,,odjeća“ i ,,audio-vizuelna oprema i oprema za obradu podataka“. Proizvodi i usluge u grupi ,,alkoholna pića i duvan“, ,,motorna vozila“ i ,,restorani i hoteli“ prema navedenom istraživanju su najjeftiniji u Makedoniji.
Navedeno je da su ovi podaci obračunati su od strane Eurostata i OECD-a kao rezultat istraživanja koje ove dvije institucije sprovode u saradnji sa nacionalnim statističkim institucijama u okviru projekta ,,Paritet kupovne moći“ (PKM). Ukupno se sprovodi šest istraživanja pri čemu se svako istraživanje odnosi na određenu grupu proizvoda i usluga. Kompletan ciklus istraživanja traje tri godine, a godišnje se sprovedu dva istraživanja.
Dodaje se da se indeksi nivoa cijena prikazani u ovom saopštenju zasnivaju na prosječnim godišnjim cijenama, koje se prikupljaju za oko 2.000 uporedivih proizvoda i usluga, omogućavajući zemljama da prikupe cijene za dovoljan broj reprezentativnih proizvoda.