– Povodom emitovanja dokumentarne emisije “Vraneš, zemlja i ljudi” na RTCG, želimo da izrazimo ozbiljnu zabrinutost zbog višestrukih istorijskih netačnosti, tendencioznosti i malicioznosti koja je prisutna u ovom dokumentarnom filmu, poručuju iz Bošnjačkog demokratskog pokreta (BDP).
“Tri ključne tačke, koje se odnose na izostavljanje zločina u Šahovicima 1924. godine, netačno predstavljanje osmanskih popisa i pogrešno tumačenje dolaska muslimana na prostore Vraneške doline samo su dio šireg problema – jednog namjernog i pristrasnog pristupa istoriji, koji je u ovom slučaju jasno izražen.
Prvo, izostavljanje pomena o zločinu u Šahovićima 1924. godine predstavlja ozbiljan propust, koji ne samo da ometa objektivno razumijevanje prošlosti, već i duboko ne poštuje žrtve tog zločina. Ignorisanje ovih činjenica u emisiji sugeriše selektivno sjećanje na prošlost, što nije prihvatljivo u javnim medijima, naročito na javnom servisu.
Drugi ozbiljan problem je u vezi sa osmanskim popisima (defterima), koji su netačno interpretirani kroz prizmu modernih etničkih identiteta, poput termina “Srbi”. Osmanski popisi nisu bili rađeni prema nacionalnim ili etničkim kategorijama, već prema vjeri i administrativnim jedinicama, a upotreba termina “Srbi” u tom kontekstu ne samo da je netačna, već je i istoriografski obmanjujuća.
Treća netačnost odnosi se na predstavljanje dolaska muslimana na prostore Vraneške doline kao događaja koji se dešava tek nakon Berlinskog kongresa 1878. godine. Islam se na Balkanu širio kroz period od 15. vijeka, tokom osmanske vladavine, što znači da muslimani nisu tek tada “stigli” na ove prostore, već su dio istorije Crne Gore još mnogo ranije. Ovakav izostanak osnovnog istorijskog razumijevanja može dovesti do pogrešnih zaključaka i istorijskih tumačenja.
Međutim, pored ovih netačnosti, mora se ukazati i na tendencioznost i malicioznost koja se krije iza same produkcije ove emisije. Jedan od stručnih konsultanata emisije, koji se pominje u njenoj produkciji, prepoznat je kao osoba koja se, kroz svoj naučni rad, zalagala za reviziju stava o četnicima. Takav pristup ne samo da unosi duboku pristrasnost u ovaj dokumentarni film, već i ozbiljno narušava njegovu kredibilnost. Kada stručnjaci i konsultanti, čiji je rad poznat po pokušajima revizije određenih istorijskih događaja, postanu dio produkcije ovakvih emisija, jasno je da je cilj sve samo ne objektivno prikazivanje istorije. Takav pristup može dovesti do toga da se istorijske činjenice predstave kroz specifičnu ideološku prizmu, umjesto kroz utemeljenu i balansiranu analizu.
Ovakav pristup ne doprinosi zdravom društvenom dijalogu niti pruža gledaocima istinu o prošlim događajima. Naprotiv, on doprinosi nastavku podjela i nesporazuma među zajednicama koje su već duboko podijeljene zbog različitih tumačenja prošlosti.
Zbog toga, apelujemo na odgovorne osobe u produkciji ove emisije i na javni servis RTCG da preispitaju metodologiju i pristup ovom projektu.
Mediji imaju odgovornost da pružaju tačne i objektivne informacije, bez obzira na ideološke i političke pritiske. Istorija je previše važna da bi bila u službi dnevno-političkih interesa.
Pozivamo sve da se odgovorno i sa dužnim poštovanjem prema prošlim generacijama bave istorijom, kako bi omogućili budućim generacijama da nauče iz prošlih grešaka, a ne da ponavljaju iste.
Ne možemo a da se nakon svega navedenog ne osvrnemo na sramnu ulogu vladajuće Bošnjačke stranke u svemu ovome, koja se iz udobnih fotelja nemuštim saopštenjima pokušava kritički osvrnuti na pomenuti događaj.
Tako smo umjesto rezolucije o Šahovićima dobili negiranje i relativizaciju zločina i to putem javnog servisa, prodajući žrtve za nekoliko fotelja izmišljenih resora u 44. rekonstruisanoj Vladi.
Jasno je da je intersna grupacija zvana BS spremna prodati sve radi ličnog interesa, pa im i ovim putem poručujemo da Bošnjački demokratski pokret neće dozvoliti da se dostojanstvo i integritet našeg naroda urušava ovakvim predstavnicima”, navodi se u saopštenu BDP – a koje potisuje jedan od njegovih osnivača Everin Čekić.
