Posljednjeg dana mjeseca januara počeo je hamsin, odnosno drugi dio zime prema narodnoj meteorologiji. Taj period dolazi nakon zehmerije i smatra se manje hladnim razdobljem. Označava period koji traje 50 dana do proljeća.
Zima se, naime, dijeli na dva perioda: zehmerija koja je trajala od prve do pete sedmice, odnosno od 6. do 31. januara, i hamsin od pete do polovine jedanaeste sedmice, to jest od 31. januara do 21. marta.
U sedmoj sedmici “udara” džemre u vazduh, 19. februar, danas.
Džemre je turska riječ i označava vazdušni talas ili struju koja vodi ka postepenom popuštanju mraza i hladnoće u rano proljeće. Legenda kaže da, kad “pukne” prvo, vraća se život u prirodu, dolaze prvi pupoljci, i vide se prve visibabe i ljubičice.
U osmoj sedmici, 26. februara, “udara” drugo džemre u vodu, koja više ne mrzne.
Treće džemre “udara” u zemlju u polovini devete sedmice, 5. marta. Označava prestanak mržnjenja i sposobnost zemlje za sjetvu.
“Pojavljuje se pokoji mraz i snijeg koji se brzo otapa. Iskustvo govori da u nadmetanju s mrazom, snijeg uvijek padne zadnji, pa makar i u po’ ljeta. Izvlači se stajsko đubrivo na njive. Njive bi se ograđivale. Voćnjaci su se okopavali, prihranjivali i obrezivali. Pripremali bi se ‘vrtovi ‘za sadnju ranog povrća: salate, luka crvenog, luka bijelog i drugih povrtlaraskih kultura.
Rešad Kalač
