Prema Programu imunizacija za ovu godinu, koji je usvojilo Ministarstvo zdravlja, očekuje se da će vakcinacija protiv streptokoka pneumonije (pneumokoka) po redovnom kalendaru početi u aprilu ili maju.
Epidemiolog Milko Joksimović kazao je agenciji MINA da pneumokokna vakcina štiti od invazivnih pneumokoknih bolesti, ali i da se njenim uvođenjem doprinosi smanjenju upotrebe antibiotika, što je, kako je objasnio, dragocjeno u borbi protiv antibiotske rezistencije.
On je rekao da je za imunizaciju pneumokoknom vakcinom primarni uzrast odojčadi, odnosno do uzrasta od jedne godine, ali i djece do druge godine života kroz vakcinaciju sustizanja.
„Za vakcinaciju, prema kliničkim indikacijama, nema gornje starosne granice, ali se zapravo sprovodi samo vakcinacija u pojedinačnim slučajevima kod osoba koje imaju određena stanja ili oboljenja“, objasnio je Joksimović.
On je kazao da će vakcinacija u Crnoj Gori početi prvo za djecu rođenu tokom ove godine, dok će se vakcinacija djece rođene prošle godine sprovoditi kao vakcinacija sustizanja, odnosno nakon što počne vakcinacija djece rođene prošle godine.
„Imunizacija protiv oboljenja koje izaziva pneumokok sprovodiće se kod djece rođene poslije 1. januara ove godine, sa tri doze vakcine, pri čemu se prva doza daje sa navršena tri, druga sa pet mjeseci, a treća doza sa navršenih 12 mjeseci života, odnosno najmanje šest mjeseci nakon druge doze“, kazao je Joksimović.
Treća doza vakcine, kako je dodao, primjenjuje se zajedno sa vakcinom protiv malih boginja, zauški i rubele (MMR).
„Narednih godina, sva djeca rođena tokom tekuće godine vakcinisaće se prema redovnom kalendaru, a prema mogućnostima biće sprovođena i vakcinacija sustizanja onih koji su propustili priliku ili nisu imali priliku ranije biti vakcinisani“, rekao je Joksimović.
On je kazao da konjugovane vakcine protiv pneumokoka mogu smanjiti i kliconoštvo određenim serotipovima te bakterije.
„Treba napomenuti da postoji preko sto serotipova pneumokoka, ali je relativno mali broj njih odgovoran za najveći udio teških pneumokoknih infekcija“, rekao je Joksimović.
Prema njegovim riječima, u Crnoj Gori će, zbog utvrđenog prisustva serotipova 3, 6A i 19A, biti korišćene samo vakcine koje, pored ostalih, moraju sadržati te serotipove.
Joksimović je objasnio da su konjugovane vakcine namijenjene djeci nakon navršenih šest sedmica života, kao i da su one predviđene za imunizaciju odojčadi prema kalendaru vakcinacije.
„Dok se polisaharidne vakcine mogu koristiti samo kod starijih od dvije godine kao određeni vid proširenja zaštite kod osoba koje su prethodno vakcinisane konjugovanim vakcinama, a imaju oboljenja ili stanja zbog kojih su u posebnom riziku od teških pneumokoknih infekcija“, naveo je Joksimović.
Minimalni razmak između prve i druge doze konjugovane vakcine, kako je kazao Joksimović, ne smije biti kraći od mjesec dana, dok je minimalni razmak između druge i treće doze šest mjeseci.
Joksimović je rekao da će se tokom ove godine imunizacija sprovoditi sa djecu rođenu tokom prošle i ove godine, dok će se za druge uzraste djece, ali i odraslih, sprovoditi kod pacijenata koji su, prema kliničkim indikacijama, u posebnom riziku od teških pneumokoknih infekcija.
Među tim indikacijama su, kako je objasnio, šećerna bolest, hronična oboljenja jetre, srpasta anemija, hronične kardiovaskularne i plućne bolesti, maligna oboljenja, anatomska ili funkcionalna asplenija.
Joskimović je kazao da su hronična oboljenja bubrega, nefrotski sindrom, alkoholizam, HIV infekcija, presađivanje organa i tkiva takođe među indikacijama za vakcinu.
Vakcinu bez preporuke specijaliste, kako je kazao Joksimović, mogu primiti i stariji od 65 godina u kolektivnom smještaju, kao i osobe sa ugrađenim kohlearnim implantima ili osobe koje se pripremaju za njihovu ugradnju.
Na pitanje o preporukama Svjetske zdravstvene organizacije (SZO) koje se odnose na pneumokokne vakcine, Joksimović je kazao da SZO preporučuje državama da uvedu konjugovanu vakcinu protiv pneumokoka u redovni kalendar za odojčad i da, shodno mogućnostima, sprovode i vakcinaciju sustizanja djece do druge godine.
„A eventualno, zavisno od mogućnosti i opterećenja bolešću u tim uzrastima, i do pete godine“, kazao je Joksimović.
Odgovarajući na pitanje o trajanju zaštite koju pruža vakcina, Joksimović je kazao da konjugovana vakcina, koja se daje do druge godine života, daje dugotrajnu zaštitu nakon zavšrene primovakcinacije, koja se obavlja potrebnim brojem doza.
Polisaharidna vakcina, kako je objasnio, daje slabiji imunitet koji traje od tri do pet godina i nakon toga se može primjeniti još jedna doza vakcine.
Nakon uvođenja u redovni kalendar vakcinacije, pneumokokna vakcina će se, kao i ostale vakcine iz tog programa, primjenjivati kod izabranog pedijatra.
Pedijatrica Azra Pajević kazala je da smatra da je najbolje da se pneumokokna vakcina primi do uzrasta od godinu dana, jer su respiratorne infekcije najčešće u prvim godinama života djece.
Ona je kazala da je broj do sada vakcinisanih pneumokoknom vakcinom među njenim pacijentima mali, ali je ukazala i na trend nedovoljne vakcinacije i drugim vakcinama iz kartona za redovnu vakcinaciju.
„Imamo problem da objasnimo roditeljima da je neophodna vakcinacija MMR vakcinom, ali i vakcinom protiv velikog kašlja“, kazala je Azra Pajević.
