Vlada Milojka Spajića dostavila je sinoć opozicionim partijama prijedlog sporazuma o popisu koji je u najvećoj mjeri usaglašen, shodno ranijim opozicionim zahtjevima.
U prijedlogu sporazuma, koji objavljuje Pobjeda, predviđena je kontrola popisnog procesa od početka do kraja, paritetan broj popisivača, radna grupa o softveru na čijem će se čelu nalaziti opozicionar ali i zabrana kampanje za popis.
Prijedlog sporazuma je poslat nakon što je Spajić prihvatio sve zahtjeve opozicije a Monstat zvanično najavio novi javni poziv za popisivače. Izvor iz vrha opozicije je kazao da će se o prijedlogu sporazuma izjasniti stranački organi svih opozicionih partija do četvrtka.
Predviđeno je proširivanje popisnih komisija sa dva nova člana opozicije i jednim članom vijeća manje brojnih naroda u gradovima u kojima su zastupljeni.
Dokumentom je predviđeno da se za popisivače i instruktore raspiše novi javni poziv koji će pored opštih uslova, za pripadnike romske populacije sadržati mjeru afirmativne akcije u vidu trećeg stepena nivoa obrazovanja.
“To će podrazumijevati mogućnost novog prijavljivanja i učešće po dogovorenom paritetu koji ce biti preciziran sporazumom o uslovima za održavanje popisa, po modelu kako je to rađeno 2011. godine”, navodi se u dokumentu.
Dokumentom je precizirano i način upootrebe softvera za kontrolu svih podataka.
Predviđena je i obaveza omogućavanja parlamentarnog nadzora kroz formiranje skupštinskog odbora na paritetnoj osnovi između vlasti i opozicije sa kopredsjedavajućim načinom predsjedavanja navedenim odborom.
Prjedlogom sporazuma predviđena je detaljna kontrola unosa podataka
Kontrola ima za cilj da provjeri na bazi uzorka da li se odgovori na pitanja o nacionalnoj odnosno etničkoj pripadnosti, vjeri, maternjem jeziku i jeziku kojim lice uobičajeno govori unose u bazu, onako kako je napisano u upitniku za lice
Navodi se da će kontrola biti rađena u prostorijama Uprave za statistiku tokom unosa i kontrole podataka.
“Kontrola će se raditi na reprezentativnom uzorku najviše pet odsto popisnih krugova na nivou Crne Gore. Pri tome će se definisati tačan broj popisnih krugova na nivou opštine (do pet odsto popisnih krugova na nivou opštine). Odabir popisnih krugova na nivou opštine bio bi slučajan”, navodi se u dokumentu.
Novina je i zabrana uticaja političkih partija tokom sprovođenja popisa.
Političke partije se obavezuju da neće ni na jedan način voditi pretpopisne kampanje i na taj način uticati na rezultate popisa. Jedina dozvoljena kampanja je ona koju sprovodi Uprava za statistiku shodno članu 13 tačka 7 Zakona o popisu.
“Političke partije se obavezuju da shodno demokratskim principima i slobodnoj volji građana poštuju slobodno izraženu volju”, navodi se u dokumentu.
Sporazumom je predviđeno ručno brojanja podataka o nacionalnosti, vjeri i jeziku kao kontrolnom mehanizmu provjere rada softvera na reprezentativnom uzorku.
Kontrola će biti rađena u prostorijama Uprave za statistiku nakon završenog unosa i kontrole podataka, a najkasnije do objavljivanja rezultata popisa. Kontrola će se raditi na slučajnom uzorku od tri odsto građana koji su u popisu”
Biće formiran tim koji će raditi na ručnom prebrojavanju.
Tim se sastoji od najmanje pet članova pri čemu je jedan od članova predstavnik Uprave za statistiku koji jedini ima pristup individualnim podacima i uvid u Upitnik za lice.
“Ostali članovi su predstavnici političkih partija. Osona koje nominuje politička pratija potpisuje izjavu o poštovanju principa povjerljivosti”, navodi se u dokumentu.